فست فشن چیست؟ اصطلاحی برای آن دسته از لباس هایی است که به سرعت ترند می شوند و به همان سرعت هم از مد می افتند. این کلیکسیون ها اغلب بر اساس آخرین مد روز که در فشن شو ها نمایش داده می شوند، طراحی می شوند. فست فشن به مصرف کنندگان این امکان را می دهد که بتواندن با قیمت مناسب لباس های مد روز را خریداری کنند. این است تعریف ساده از فست فشن. در ادامه به بررسی کامل تر این موضوع می پردازیم.
فست فشن (fast fashion) چیست؟
در زمان های قدیم برای اینکه افراد می خواستند یک لباس خریداری کنند. یک فرایند طولانی را باید طی می کردند. فرایند بدین صورت بود که مصرف کنندگان باید از مدت ها قبل در هزینه های خود صرفه جویی می کردند تا یک پول مناسبی را پس انداز کنند. سپس بر اساس کاتالوگ های مختلف که از مدت ها قبل از سمت برندها منتشر می شدند. لباس ها را مشاهده می کردند. و در آخر زمانی که لباسها برای فروش وارد فروشگاه ها می شدند به سرعت افراد برای خرید می رفتند که موجودی لباس ها تمام نشود.
این روند در اواخر دهه 1990 تغییر کرد و خرید به نوعی سرگرمی و هزینه اختیاری در آن زمان تبدیل شده بود. ورود فست فشن به صنعت مد و لباس باعث که تولید انبوه با هزینه های کمتری صورت بگیرد. و این موضوع به افرادی که لباس خریداری می کردند این امکان را داد تا هر زمان که می خواستند بر اساس مد روز لباس بپوشند.
فست فشن توسط نوآوری های مختلف توانست که در بین خرده فروشان، مدیریت زنجیره تامین را امکان پذیر کند. هدف این صنعت تولید سریع لباس و مقرون به صرفه بودن محصولات بوده تا بتوانند از خواسته های مشتری پیشی بگیرند. هدف و تصور آنها بر این اساس بوده است که مصرف کنندگان با هزینه کم می خواهند همسو با مد حرکت کنند.
یک نکته جالب در این خصوص اشاره کنیم که در 2019 25.8 میلیارد دلار بازار فست فشن درآمد داشته باست و پیش بینی می شود که این عدد در سال 2023 به 39.21 میلیارد هم برسد.
هدف صنعت فست فشن
صنعت فشن فشن با بازاریابی های حرفه ای انگیزه های مختلفی را در مخاطب ایجاد می کند تا لباس های بیشتری بخرد. حتی لباس هایی بخرد که اصلاً به آنها نیازی ندارد. به وسیلهی تبلیغات گسترده و ویترینهای رنگارنگ فروشگاهی، احساس نیاز را در شما برای خریدهای مداوم پوشاک با صنعت فست فشن ایجاد می کنند.
در حالی که به طور کلی دنیای فشن با شتاب بسیار زیادی در حال حرکت و تغییر است. فست فشن کمک می کند تا مخاطب با حداقل هزینه به شتاب این صنعت سرعت ببخشد و در نتیجه سود مجموعه ها و برندها افزایش پیدا کند. معمولاً بازار هدف صنعت فست فشن گروه سنی نوجوانان و جوانان هستند. زیرا که اغلب آنها احساسی تصمیم میگیرند و همین موضوع باعث می شود تا برندها روی این مخاطبان هدف تمرکز بیشتری داشته باشند. حتی اغلب افراد در این سنین اعتراف کرده اند که خریدهای خود را بیشتر از یک الی دو بار نپوشیده اند.
نحوه بوجود آمدن فست فشن
برای درک بهتر گذشته و شکلگیری پدیده فست فشن، باید به دههٔ ۱۸۰۰ بازگردیم. در این دوران، فرآیند تحول مد بسیار کند بود. شما می بایست مواد اولیه را برای تهیه لباس مانند پشم یا چرم تهیه می کردید. آن ها را آماده می کردید. می بافتید. و سپس این فرایند تبدیل به لباس می شد.
انقلاب صنعتی با ارائه فناوریهای نوین مانند چرخ خیاطی، تغییرات بزرگی را به همراه داشت. این فناوریها باعث شدند تا تولید لباسها آسانتر، سریعتر و همچنین ارزانتر شود. ایجاد مغازههای خیاطی نیز به منظور تامین نیازهای طبقهٔ متوسط به این لباسها آغاز شد. این مغازهها از تیمهای کارگران برای تولید پوشاک استفاده کردند.
همزمان با این تغییرات، مسائل مرتبط با ایمنی نیز در این صنعت جدید ظهور کردند. اولین فاجعه مهم در این راستا، در سال ۱۹۱۱ در کارخانه Triangle Shirtwaist در نیویورک اتفاق افتاد. در این حادثه تراژیک، ۱۴۶ کارگر جان خود را از دست دادند. اکثریت این کارگران جوان، زن و مهاجر بودند که در این کارخانهها کار میکردند.
تفاوت فست فشن با تولید انبوه
تفاوتهای بین فست فشن و تولید انبوه از جنبههای گوناگونی قابل توجه است. در فست فشن، طراحی لباس از اهمیت ویژهای برخوردار است و به دلیل تغییرات فصلی، طرحهای لباس نیز باید بهروز شوند. به این ترتیب، مانند کت واک استور، ما شاهد تغییرات مدلها هستیم. در عوض، در تولید انبوه، طراحی و دیزاین لباس بهصورت فصلی انجام نمیشود و ممکن است یک طرح مداوم و تکراری برای مدتهای طولانی تولید شود.
در فست فشن، مد و فشن برای تولیدکنندگان اهمیت بیشتری دارد و این امر باعث میشود که هزینه تولید این لباسها نسبت به تولید انبوه بیشتر شود. این تفاوت هزینه به دلیل نوآوری و طراحی بهروز پوشاک است.
شکل گیری فروش آنلاین لباس
دهههای ۱۹۶۰ و ۷۰، جوانان به عنوان عاملی مهم در شکلگیری جریانهای جدید مد و فشن ظاهر شدند. اما باز هم با این وجود تمایزی بین افرادی که در طبقات بالای جامعه لباس می پوشیدند و افراد پایین جامعه وجود داشت. در اواخر دهههای ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰، مدلهای کمهزینه و بازتولید سریع به اوج خود رسیدند. با ظهور خرید آنلاین و تکنولوژیهای مرتبط، انتقال اطلاعات در مورد مد به سرعت انجام میشد. این دوره به عنوان زمانی از تحولات بزرگ در صنعت مد شناخته میشود.
برندهایی همچون زارا (Zara) و H&M به عنوان نمونههایی از خردهفروشیهای کمهزینه و با سرعت در تولید لباس شناخته میشوند. آنها با الهام از طرحهای برندهای معروف و خانههای مد بزرگ، محصولات با کیفیت بازتولید میکردند و این محصولات با قیمتی کم در دسترس مشتریان قرار میگرفتند.
برندهای بزرگ فست فشن
لیست برندهای فست فشن عبارت اند از:
- New Look
- Zara
- H&M
- Uniqlo
- Fahion Nova
- PRimark
- Esprit
- ASOS
- Topshop
- Forever21
- Mango
- Gap
اغلب این برندها هم کار تولید و هم فروش خودشان انجام می دهند. اما در بین آنها هستند برندهایی که تولید لباس را برون سپاری می کنند. خرده فروشی زنجیرهای اسپانیایی زارا یکی از بزرگترین برندهای حال حاضر در دنیای فست فشن است. طراحان زارا، در دسته بندی های مختلف پوشاک مانند مردانه، زنانه و بچگانه فعالیت دارند.
یکی از رازهای موفقیت زارا گردش مالی سری، مالکیت آن در یک زنجیره تامین نسبتاً کوتاه است. نیمی از کارخانه های این شرکت نزدیک به دفتر مرکزی شرکتهای ان در اسپانیا قرار دارند. از جمله کشورهایی ماند پرتغال، ترکیه و مراکش.
برند H&M
H&M یک شرکت سوئدی که در سال 1947 تاسیس شده است. یکی از قدیمی ترین شرکت های فسن فشن در دنیا محسوب می شوود. این برند از 2019 در 74 کشور جهان با بیش 5 هار فروشگاه فعالیت می کند.
این شرکت علاوه بر فعالیت در حیطه های پوشاک مردانه، زنانه و بچگانه. بلکه در حوزه لوازم آرایشی بهداشنی و هوم دکور هم فعالیت می کند. نکته جالب این است که هیچ کارخانه ای ندارد و در عوض برای تامین محصولات خود 800 تامین کننده مختلف به خصوص بخش پوشاک دارد.
برند زارا در فست فشن
زارا، یکی از بزرگترین برندهای فست فشن در حال حاضر در جهان خرده فروشی زنجیرهای اسپانیایی است. این برند به عنوان نمایندهای از روشهای کاهش زمانی بین مراحل طراحی، تولید و تحویل به مشتریان شناخته میشود. طراحان زارا در تمام دستههای مد شامل پوشاک مردانه، زنانه و کودکانه فعالیت می کنند.
استراتژی دیگری که به موفقیت زارا کمک میکند، توانایی سریع تغییر در محصولات و طرحها است. این شرکت با افزایش تنوع محصولات و ارائه محصولات بیشتر، دامنه گستردهای از انتخابها را به مشتریان ارائه میدهد. به طور میانگین، زارا در سال حدود ۱۰ هزار مورد مختلف تولید میکند، در حالی که متوسط در این صنعت بین ۲۰۰۰ تا ۴۰۰۰ مورد است.
یکی از عوامل کلیدی در پشت موفقیت زارا، مالکیت آن در یک زنجیره تامین کوتاه است. بیش از نیمی از کارخانههای زارا نزدیک به دفتر مرکزی شرکت در Coruna اسپانیا و در کشورهایی مانند پرتغال، ترکیه و مراکش واقع شدهاند.
برند فست فشن Mango
منگو در سال ۱۹۸۴ تاسیس شده و وب سایت خود را در سال ۱۹۹۵ ایجاد کرد. این برند، با درآمدی بالغ بر ۳ میلیارد دلار، در کشورهای اسپانیا، فرانسه، روسیه و ترکیه بسیار محبوب است. طی سالها، چهرههای مشهوری مانند زین الدین زیدان، کیت ماس و میراندا کر با این برند همکاری کردهاند. حتی پرنسس اسپانیایی، لتزیا، لباسهای این برند را به تن میکند.
Mango یکی از برندهایی بود که پس از فروپاشی ساختمان Rana Plaza در سال ۲۰۱۳، که منجر به مرگ هزاران کارگر شد، مورد انتقاد قرار گرفت. این مسئله نشان دهنده شرایط کاری نامناسب افرادی است که در این برند مشغول به کار هستند. درباره کیفیت لباسهای منگو، ادعا شده است که ۴۴ درصد مواد استفاده شده در تولید آنها از مواد پایدار است و برند Committed که یک مجموعه سازگار با محیط زیست است را نیز دارد. این شرکت تعهد دارد که تا سال ۲۰۲۵ از ۱۰۰ درصد مواد پایدار در تولید لباسهای خود استفاده کند.
در زمینه شفافیت فست فشن چیست، وب سایت منگو دارای منشور رفتاری و اخلاقی است، اما هنوز این برند اطلاعاتی درباره تامین کنندگان خود و نرخ دستمزد آنها را منتشر نمیکند. منگو در سال میانگیناً ۱۸ هزار آیتم طراحی میکند و هر دو هفته یکبار کالکشنهای جدید را تولید میکند.
برند Forever 21 فست فشن
فوراور ۲۱، یکی از پیشگامان صنعت مد در جهان، بوده است. در روزهای بزرگش، برند آمریکایی فوراور ۲۱ روزانه ۴۰۰ طرح را تولید میکرد. به علاوه، به دلیل پرداخت دستمزد ۴ دلار در ساعت به کارگران خود در کالیفرنیا، تحت بررسی وزارت کار ایالات متحده قرار گرفته است.
این برند از جنس پارچههای شیمیایی ارزان نیز استفاده میکند. همچنین، باید به ادعاهای متعدد درباره نقض حقوق نشر نیز اشاره کنیم. در حال حاضر، این برند تحت تأثیر شهرت شرکتهای مد بزرگ دیگر قرار گرفته است و در اواخر سال ۲۰۱۹ اعلام ورشکستگی کرده و هزاران فروشگاه خود را در سراسر جهان تعطیل کرد. در اوایل سال ۲۰۲۰، این شرکت توافقی را برای فروش تمام داراییهای خود به سه مالک جدید اعلام کرده و همچنان در آمریکا و آمریکای لاتین فعالیت میکند.
fast fashion Primark
پریمارک یک برند مد و لباس فست فشن است که در سال 1969 در ایرلند تأسیس شد. نام اصلی این برند “Penneys” بوده و در ایرلند، بریتانیا و بعضی دیگر از کشورها با این نام شناخته میشود. اما به دلیل وجود یک برند دیگر با نام تجاری Penneys در ایالات متحده، در سایر مناطق جهان با نام “پریمارک” شناخته میشود.
پریمارک، یک برند فست فشن چیست ایرلندی است که در 13 کشور با حدود 400 فروشگاه فعالیت میکند. این برند اصلی با نام “Penneys” شناخته میشود، اما در سراسر جهان با نام “پریمارک” شناخته میشود. یکی از ویژگیهای برجسته این برند، قیمتهای بسیار مناسب محصولات آن است. این قیمتها به دلیل این است که برند خود را با نام “پنی” شناخته میکند.
علاوه بر این، پریمارک در حادثه سقوط ساختمان رانا پلازا نیز نقش داشت. با این حال، شرکت 9 میلیون دلار غرامت به کارگران و خانوادههای آنها پرداخت کرد. در مورد کیفیت پارچهها و لباسهای این برند، صحبتهای متفاوتی وجود دارد و این موضوع به شدت بحثانگیز است.
برند ASOS فست فشن
بزرگترین فروشگاه آنلاین پوشاک در بریتانیا در سال ۲۰۰۰ در لندن تأسیس شد. تارگت مارکت این فروشگاه جوانان است و وب سایت آن بیش از ۸۵۰ برند مختلف را به فروش میرساند. علاوه بر این، این فروشگاه لباسهایی را با نام برند خود نیز تولید میکند. یکی از ویژگیهای منحصربهفرد این فروشگاه، قیمتهای اغواکنندهای است که به صورت پایینتر از رقبا عرضه میشوند.
اولین نام این فروشگاه ASOS بود که مخفف عبارت As Seen On Screen بود. محصولات اولیه آن نیز تقلیدی از لباسها و پوشش بازیگران در فیلمها و سریالها بود. با این حال، ASOS با تفاوتی از بسیاری از برندهای مد دیگر برخوردار است. زیرا این فروشگاه ۳۵ درصد از منسوجات خود را از منابع پایدار بهره میبرد و در زنجیره تأمین خود شفافیت را حفظ میکند. علاوه بر این، این شرکت برنامههایی را برای ترویج فست فشن چیست نیز دنبال میکند.
مزایای فست فشن
Fast Fashion به عنوان یک مزیت تجاری مهم در نظر گرفته میشود که دلیل آن این است که به صورت پیوسته محصولات جدید را به بازار عرضه کرده و مشتریان را تشویق به بازگشت به فروشگاه میکند. این روش در نهایت منجر به افزایش میزان هزینههای مصرفی مشتریان برای خرید انواع مختلف لباسها میشود.
در ادامه این راهبرد، زمانی که موجودی برخی از محصولات در فروشگاه تمام میشود، به جای تجدید موجودی با همان محصولات قدیمی، محصولات جدیدی جایگزین میشوند. این باعث میشود که مشتریان همواره درک داشته باشند اگر الان محصول موردنظرشان را خرید نکنند، ممکن است لباس مورد نظرشان به زودی به پایان برسد. از طرف دیگر، با توجه به هزینههای پایین محصولات، آنها میتوانند اگر از لباس خوششان نیامد محصول را در صورت عدم رضایت به فروشگاه یا به صورت آنلاین ارجاع دهند.
یکی از مزایای دیگر Fast Fashion این است که افراد فرصت پوشیدن لباسهای جدید، مدرن و به روز را دارند. همچنین قیمت مقرون به صرفه نیز دلیل دیگری برای محبوبیت این مفهوم است. به همین دلیل، طرفداران این رویکرد معتقدند که Fast Fashion تأثیر دموکراتیکی روی مد و جامعه داشته است، به طوری که حتی افراد متوسط درآمد هم میتوانند به طور مداوم از لباسهای جدید و جذاب بهرهبرداری کنند.
- ایجاد دموکراسی در پوشش و مد
- سودآوری برای تولید کنندگان و خرده فروشان
- تحویل سریع و کارآمد سفارش مشتریان
- خرید لباس مقرون به صرفه
معایب مد سریع
با توجه به مزایایی که در بخش قبلی مقاله فست فشن چیست گفته شد. مد سریع معایبی هم دارد. که می توان گفت اثرات منفی فست فشن در دنیای مد بسیار زیاد است. در ادامه برخی از معایب فست فشن را معرفی می کنیم:
- اسثمار کارگران در کشورهای فقیر و نوسعه نیافته با دستمزد اندک
- استفاده از مواد ارزان و بی کیفیت و رنگ های سرطان زا
- تولید زباله بیشتر و تخریب محیط زیست
- ترویج مصرف گرایی
- آلودگی های جدی برای آب و هوا
- مواد اولیه و پارچه نامناسب در مد سریع
- انتشار گاز CO2 با روند مد fast fashion
تشخیص برندهای فست فشن
در این بخش از مقاله فست فشن چیست؟ به این موضوع اشاره می کنیم که چگونه تشخیص دهیم یک برند خاص فست فشن است یا خیر؟ فاکتورهای متفاوتی وجود دارد که به ما کمک می کند تا تشخیص دهیم. در ادامه به برخی از این فاکتورهای مهم اشاره می کنیم:
- برندهای فست فشن استایل های بسیار زیادی دارند. و تمام این استایل های متنوع نیز با آخرین ترندهای روز مطابقت دارد.
- فرایند طراحی، تولید و عرضه آن برند در سطح فروشگاه ها بسیار سریع است. به عنوان مثال هنگامی که یک لباس در کت واک یا رسانه های مختلف ترند می شود. در فاصله زمانی کمی می توانید مشابه آن را در قفسه های فروشگاه ببینید.
- کارخانهجات تولید محصولات مد سریع معمولاً در خارج از شهر قرار دارند. و نیروی کار ارزانتر و سطح ایمنی بسیار پایین تری هم نسبت به سایر کارخانه ها دارند. همچنین استفاده از مواد اولیه بی کیفیت و ارزان مانند پلی استر باعث شده است تا لباس ها پس از چند بار پوشیده شدن دور ریخته شوند. ایده ای که برند زارا در فست فشن اجرا کرده است. تولید کم از هر استایل خاص می باشد. ایجاد کمبود منوعی از ابداعات برند زارا.
مد سریع چه مشکلاتی ایجاد میکند؟
اگرچه بسیاری از خریداران و مصرفکنندگان لذت میبرند که لباسهای ارزان قیمت و شیک داشته باشند، اما مد سریع به دلیل تأثیرات محیطی و اخلاقی آن مورد انتقاد قرار گرفته است.
ضایعات نساجی در فست فشن
ما به احتمال زیاد لباسهای ارزانقیمت و مد روز را دور میاندازیم تا لباسهای گرانقیمتتر و جاودانه را. این تعجبآور نیست؛ زیرا وقتی پول زیادی را برای چیزی خرج نمیکنیم، تمایل کمتری به آن داریم. بر اساس گزارش آژانس حفاظت از محیط زیست (EPA)، ۱۷ میلیون تن زباله نساجی در سال ۲۰۱۸ تولید شد که تنها ۲.۵ میلیون تن آن بازیافت شد.
لباس نسبتبه سایر مواد مانند کاغذ، شیشه یا حتی پلاستیک، نرخ بازیافت بسیار کمتری دارد. این مربوطبه پارچههای الیاف کوتاهی است که استفاده میشود. اینها ارزانتر و نازکتر هستند و نمیتوان آنها را به پارچههای جدید تبدیل کرد.
مشکل دیگر پارچههای ترکیبی است که امروزه بسیار رایج است. بهعنوان مثال، یک تیشرت ۱۰۰ درصد پنبهای، حاوی بسیاری از اجزای دیگر مانند برچسبها و نخهای خیاطی است که معمولاً از مواد دیگری مانند پلیاستر ساخته میشوند.
یک شلوار جین معمولی از نخ پنبهای ساخته میشود که عموماً با الاستین ترکیب میشود و اجزای دیگر مانند زیپها و دکمهها و نخ دوخت پلیاستر و با استفاده از طیف وسیعی از رنگها رنگ میشوند.
جدا کردن همهٔ این اجزا برای بازیافت مناسب تقریباً غیرممکن است و حتی اگر قابل انجام باشد، ساعات کار مورد نیاز، قابلتوجه و گران خواهد بود.
انتشار گاز CO۲ با فست فشن
علاوه بر حجم زیاد زبالههایی که در محلهای دفن زباله جمع میشود، صنعت مد نیز از طریق انتشار کربن به محیط زیست آسیب میزند. این صنعت هر ساله مسئول حدود 10 درصد از کل انتشار CO2 در سطح جهانی است.
این میزان بیشتر از مجموع انتشار گازهای گلخانهای ناشی از پروازهای بینالمللی و حملونقل دریایی است. کارشناسان پیشبینی میکنند که اگر وضعیت تغییر نکند، تا سال 2050 صنعت مد قادر خواهد بود که یکچهارم از بودجه کربن جهانی را به خود اختصاص دهد.
انتشار کربن در این صنعت در طول مراحل مختلفی از جمله حملونقل از کارخانهها به مراکز فروش و همچنین در هنگام خرید، چه بهصورت حضوری و چه آنلاین، اتفاق میافتد.
هنگامی که مصرفکننده محصول را دور میریزد و به محل دفن زباله منتقل میشود، و گاهی اوقات نیز سوزانده میشود، این مشکل تشدید میشود.
نوع مواد استفادهشده نیز نقش مهمی دارد. تقریباً 63 درصد از کل منسوجات از مواد پتروشیمی تولید میشوند، که به معنای آزاد شدن مقادیر زیادی CO2 در طی استخراج و تولید این مواد غیرقابل تجدید است.
تفاوت مد پایدار با مد سریع چیست؟
تفاوت اصلی بین مدلهای سریع و پایدار در صنعت مد، میزان آثار زیستمحیطی که هر کدام ایجاد میکنند، است. مدل سریع به تولید لباسهایی با موجودیت کوتاهتر و چرخه عمر کمتر اولویت میدهد، که این امر منجر به تولید مقادیر زیادی ضایعات میشود. از طرف دیگر، فست فشن (یا مد پایدار) تمرکز خود را بر روی ایجاد لباسهای با کیفیت و مقاومتر باز میکند، که میتوانند مدت زمان طولانیتری استفاده شوند. این کاهش در تولید ضایعات منجر به کاهش آلودگی محیط زیست به دلیل مصرف کمتر منابع و کاهش نیاز به دورریختی مواد است.
با تولید کمتر ضایعات، مد پایدار همچنین میتواند به کاهش مصرف منابع طبیعی کمک کند و میزان انتشار گازهای گلخانهای کمتری در طول چرخه تولید داشته باشد. این به تأثیرات مثبتی بر روی تغییرات آب و هوا و حفاظت از محیط زیست کمک میکند.
بنابراین، مد پایدار با تمرکز بر کیفیت و کاهش ضایعات تا حد ممکن، به حفظ محیط زیست و ایجاد یک صنعت مد مسئولتر و پایدار کمک میکند.
این مقاله ادامه دارد…
دیدگاه خود را در میان بگذارید